پارس، کانون اصلی پایداری و پشتوانة تداوم اندیشة سیاسی ایران‌شهری در دورة اسلامی

author

محمودرضا کوه کن استادیار تاریخ ایران دورة اسلامی، دانشگاه پیام نور اصفهان

Abstract:

با فروپاشی شاهنشاهی ساسانی، بسیاری از مبانی نظری اندیشة سیاسی ایران‌‌شهری با چالش جدی مواجه شد. نظام فکری اعراب مهاجم به هیچ‌روی با سنت‌های سیاسی و آداب ملک‌داری ساسانیان سازگاری نداشت. پیشینة قومی و قبیله‌ای و اینک آموزه‌های اسلامی، فرهنگ سیاسی اعراب را از خصایصی برخوردار می‌کرد که آنان را از پذیرش مفاهیم سیاسی ایرانیان دور می‌ساخت. اما فتح ایران به دست اعراب و از میان رفتن وحدت سیاسی و سازمان دولتی ساسانیان به معنی نابود شدن اندیشة قوام‌یافته و منسجم ایرانیان در حوزة سیاست و ملک‌داری نبود؛ بلکه این نظام فکری از طریق مبادی فرهنگی و با تلاش بخش‌‌های مختلف مردم در جریان بود. در این میان ایالت پارس به جهت نقشی که در تبیین و بازتولید مفاهیم و مبانی نظری اندیشة سیاسی ایران‌شهری ایفا نمود، اهمیتی بسزا دارد و این به دلیل موقعیتی بود که سرزمین مذکور در تاریخ و خاطرة جمعی ایرانیان داشت. یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهند که ماندگاری آیین زرتشت، روحانیت زرتشتی، اشراف و خاندان‌های بزرگ پارسی در این بخش از ایران‌زمین، موقعیت ممتازی را برای پویایی و بازآفرینی اندیشة ایرانی بدان بخشید. روش پژوهش در این تحقیق به صورت توصیفی ـ تحلیلی و مبتنی بر مطالعات کتابخانه‌ای است.

Upgrade to premium to download articles

Already have an account?login

similar resources

پارس، کانون اصلی پایداری و پشتوانه تداوم اندیشه سیاسی ایران شهری در دوره اسلامی

با فروپاشی امپراتوری ساسانی، بسیاری از مبانی نظری اندیشه سیاسی ایران شهری با چالش جدی مواجه شد. نظام فکری اعراب مهاجم به هیچ روی با سنت‌های سیاسی و آداب ملک‌داری ساسانیان سازگاری نداشت. پیشینه قومی و قبیله‌ای و اینک آموزه‌های اسلامی، فرهنگ سیاسی اعراب را از خصایصی برخوردار می‌نمود که آنان را از پذیرش مفاهیم سیاسی ایرانیان دور می‌ساخت. اما فتح ایران به دست اعراب و از میان رفتن وحدت سیاسی و سازما...

full text

اندیشة سیاسی ایرانشهری در اسکندرنامة نظامی

full text

تحولات اندیشة سیاسی مسلمانان در دورة میانة اسلامی

اختلاف بر سر جانشینی حضرت محمد(ص) سرآغاز تفرقی شد که با قتل عثمان و جنگ های داخلی ایام حکومت علی(ع) به اوج خود رسید. بر این اساس، مسئلۀ پژوهش عبارت است از: شناسایی جریان های فکری سیاسی نزد مسلمانان و در طول تاریخ اسلام که دربارۀ حاکم نظریه پردازی کرده اند. سؤال های پژوهش از این قرارند: 1. ازلحاظ متنی، اندیشۀ مسلمانان درمورد خلافت چه جریان های را شامل شد؟ 2. با توجه به شرایط سیاسی- اجتماعی (زمین...

full text

اندیشة سیاسی ایرانشهری در اسکندرنامة نظامی

full text

بررسی تداوم اندیشه ایرانشهری در ساختار سیاسی حکومت‌های ایرانی نژاد قرون اولیه اسلامی (مطالعه حکومت های سامانیان و آل‌بویه)

در ایران اندیشه ایرانشهری به‌طور خاص، خود را در دولت ساسانی نشان داد و دولت ساسانی و شاهانی مانند اردشیر و انوشیروان، روح تئوریک و عملی اندیشه و تعریف ایران از امر سیاسی در قالب ایده ایرانشهری شد. با سقوط دولت ساسانی و قدرت گرفتن خلفای اموی و عباسی این اندیشه رو به افول نهاد. در این دوره حکومت‌های طاهریان، صفاریان از قدرت‌های خُرد شکل‌گرفته در دل حکومت مرکزی اسلامی، در جدال و رویارویی مداوم با س...

full text

شیراز عصر حافظ و چگونگی بازتولید اندیشة ایرانشهری

برخلاف شاعران عرفانی، که عموماً با تحولات اجتماعی و سیاسی بیگانهاند، تاریخ سیاسی شیراز قرن هشتم در شعر حافظ بروز یافته است که میتوان جوهرة آن را اندیشة ایرانشهری دانست. در اواخر دورة ساسانی، مفاهیم متعددی در قالب فرهنگ و اندیشة ایرانیان شکل گرفتهبود که ریشه در چندین قرن تمدن و مواجهه با تمدن‌های دیگر داشت. اندیشة سیاسی ایران باستان یکی از مقولاتی است که در دوران اسلامی تداوم یافت و از آن به ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}

Journal title

پژوهشنامه تاریخ های محلی ایران

volume 6 issue شماره دوم - پیاپی 12 - بهار و تابستان 97

pages 11- 24

publication date 2018-03-21

unfollow

{@ msg @}

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Keywords

ایران‌شهر پارس ساسانیان اندیشة سیاسی

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com